Jak marketing i reklama wpływają na nasze postanowienia noworoczne?

Nowy rok – nowa ja – znacie to?

Początek roku to nowe nadzieje, nowa energia i nowe… postanowienia. „Schudnę”, „zaoszczędzę więcej pieniędzy”, „rozpocznę naukę nowego języka” – brzmi znajomo? Wiele z tych celów jest podsycanych przez nasz własny zapał, ale trudno nie zauważyć, że marketing i reklama odgrywają istotną rolę w ich kształtowaniu. Początek roku to czas, kiedy naturalnie myślimy o zmianach, a firmy doskonale to wykorzystują, aby wpłynąć na nasze decyzje i przekonać nas do zakupu ich produktów lub usług. Jak to robią? Przyjrzyjmy się bliżej temu zjawisku.

Szczypta historii – już starożytni robili postanowienia noworoczne

Zwyczaj robienia postanowień noworocznych sięga starożytności. W Babilonie, ponad 4 tysiące lat temu, ludzie składali obietnice bogom, chcąc zyskać ich przychylność na nadchodzący rok. W starożytnym Rzymie tradycja ta była związana z Janusem, bogiem początków, od którego imienia pochodzi nazwa miesiąca styczeń. Rzymianie wierzyli, że Janus patrzy zarówno w przeszłość, jak i w przyszłość, co sprzyjało refleksji nad minionym rokiem i planowaniu zmian. Współczesna forma postanowień noworocznych jest bardziej świecka, ale wciąż bazuje na idei nowego początku i poprawy siebie.

Efekt „nowego startu”

Psychologia zmian wskazuje, że ludzie chętniej podejmują nowe wyzwania w momentach symbolicznych, takich jak właśnie Nowy Rok. Reklamodawcy umiejętnie podkreślają ten motyw, tworząc przekaz skoncentrowany na „nowym początku” i „czystej kartce”. Taki przekaz jest szczególnie skuteczny, ponieważ trafia w nasz optymizm i gotowość do podejmowania wysiłku.

Marka fitnessowa pokazująca spektakularne metamorfozy sylwetek czy reklama kursów online obiecująca zdobycie nowych umiejętności w zaledwie kilka tygodni, bazują na naszej potrzebie poprawy siebie. Firmy nie sprzedają jedynie produktów – sprzedają wizję lepszego życia. Reklama siłowni nie pokazuje jedynie maszyn do ćwiczeń, ale obraz zdrowej, szczęśliwej osoby, którą możemy się stać. Kampanie reklamowe skutecznie wykorzystują nasze aspiracje, co często prowadzi do zakupu karnetów, gadżetów fitness czy aplikacji treningowych.

Dodatkowo, efekt „nowego startu” jest podsycany przez komunikaty w stylu „zacznij już dziś”, które budują poczucie pilności i uniknięcia zwlekania – w końcu kolejna szansa dopiero za rok 😉

Czego dotyczą postanowienia noworoczne Polaków?

W Polsce najczęściej postanowienia noworoczne dotyczą zdrowia, finansów i rozwoju osobistego. Według badania przeprowadzonego przez Panel Ariadna, na 2024 rok Polacy najczęściej planowali schudnąć (33%), zdrowiej się odżywiać (28%) oraz uprawiać więcej sportu (26%). Z kolei badanie „Finanse a Święta” wskazuje, że 56% Polaków ma finansowe postanowienia noworoczne, z czego 26% zamierza ograniczyć wydatki, 19% planuje regularnie oszczędzać, a 16% chce więcej zarabiać. Dodatkowo, według badania Pracuj.pl, 76% respondentów z zawodowymi postanowieniami noworocznymi planuje zmienić pracę w 2025 roku

Jak reklama kształtuje nasze wybory?

Reklamy często opierają się na emocjach i pragnieniach głęboko zakorzenionych w naszej psychice. Wykorzystują marzenia o lepszym wyglądzie, większym poczuciu własnej wartości czy uznaniu w oczach innych.

Innym aspektem jest poczucie wspólnoty. Kampanie reklamowe często sugerują, że przystąpienie do określonego programu, zakupu karnetu czy dołączenie do aplikacji fitness to nie tylko inwestycja w siebie, ale także szansa na bycie częścią grupy ludzi o podobnych celach. 

• Personalizacja przekazu
  Dzięki nowoczesnym technologiom marketingowcy mają dostęp do ogromnej ilości danych na temat naszych preferencji i zachowań. Reklamy, które widzimy w mediach społecznościowych czy wyszukiwarkach, są personalizowane i idealnie dopasowane do naszych potrzeb. Jeśli wpisujesz w Google frazy takie jak „jak schudnąć w 2025 roku”, możesz być pewien, że wkrótce zobaczysz reklamy diet, treningów czy suplementów.
• Strategia FOMO (Fear of Missing Out)
  Wielu reklamodawców stosuje strategię opartą na lęku przed utratą okazji. Promocje ograniczone czasowo, takie jak „Zacznij teraz i oszczędź 50%”, skutecznie mobilizują nas do szybkich decyzji. Strach przed przegapieniem okazji potęguje chęć natychmiastowego działania, zwłaszcza gdy jest to zgodne z naszymi noworocznymi celami.
• Storytelling – siła opowieści
  Jedne z najskuteczniejszych kampanii opierają się na narracji. Zamiast standardowego spotu produktowego, widzimy historie ludzi, którzy osiągnęli sukces dzięki danemu produktowi lub usłudze. opowieść o możliwości poprawy jakości życia, działa na nas o wiele silniej niż suche fakty czy wyliczenia.

Pozytywny wpływ marketingu na postanowienia noworoczne

Reklamy promujące zdrowy styl życia, naukę nowych umiejętności czy rozwój osobisty mogą działać jak katalizator – podpowiadając, od czego zacząć, lub inspirując do podjęcia konkretnych działań. Wiele firm wykorzystuje narracje o „nowym początku” w sposób pozytywny, pokazując, jak małe kroki prowadzą do wielkich osiągnięć. Reklamy aplikacji fitness często podkreślają, że nie trzeba od razu przebiec maratonu, by poprawić swoją kondycję – wystarczy kilka minut dziennie. Z kolei kampanie kursów online przypominają, że nauka nowych umiejętności nie wymaga rewolucji w życiu, a może być wpleciona w codzienną rutynę. Tego rodzaju przekazy pomagają obniżyć próg wejścia w nowe działania i pokazują, że każda zmiana zaczyna się od decyzji, by spróbować.

Reklamy pełnią również funkcję informacyjną, pomagając odkryć rozwiązania, które mogą ułatwić realizację celów. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że istnieją narzędzia lub usługi, które mogą wspierać naszą podróż ku lepszej wersji siebie – marketing często uświadamia nas o ich istnieniu. Dzięki temu, zamiast utknąć na etapie planowania, możemy szybciej przejść do działania.

W rezultacie, choć marketing często kieruje się własnymi interesami, może także inspirować nas do refleksji nad naszymi noworocznymi postanowieniami i wspierać ich realizację. Kluczem jest umiejętne wybieranie tych narzędzi i rozwiązań, które rzeczywiście pasują do naszych potrzeb i celów, zamiast ulegać presji zakupowej.

Konsumpcjonizm zamiast zmian

Często jednak kampanie marketingowe nawiązujące do idei postanowień noworocznych pozornie zachęcają nas do samorozwoju, faktycznie jednak mają nas nakłonić nas do wydawania pieniędzy. Czy na pewno potrzebujemy drogiego sprzętu treningowego, by zacząć biegać? Czy kolejny kurs online rzeczywiście przybliży nas do zdobycia wymarzonej pracy? 

Sprzęt do ćwiczeń, specjalistyczna odzież czy drogie aplikacje fitness często wydają się niezbędne, bo właśnie tak są prezentowane w reklamach. Marketing często prowadzi nas do przekonania, że zakup konkretnego produktu sam w sobie jest początkiem zmiany. W efekcie wiele osób rezygnuje z realizacji swoich celów, jeśli nie mogą pozwolić sobie na określone wydatki. Tymczasem prawdziwe zmiany nie wymagają dużych inwestycji finansowych, ale konsekwencji i wypracowania dobrych nawyków.

Podsumowanie

Podsumowując, marketing i reklama mają ogromny wpływ na nasze postanowienia noworoczne, skutecznie wykorzystując psychologię „nowego startu”, aspiracje do lepszej wersji siebie oraz emocje związane z osiąganiem celów. Choć mogą inspirować nas do pozytywnych zmian, warto zachować zdrowy dystans i zastanowić się, czy rzeczywiście potrzebujemy produktów i usług, które są promowane w reklamach, by zrealizować nasze cele. Prawdziwe zmiany wymagają wytrwałości, a nie jedynie zakupów.

A jakie postanowienia noworoczne Ty podejmujesz? Tworzysz je co roku? Czy udaje Ci się dotrzymać tych obietnic?